Korte geschiedenis verpleegkundig insigne /speld
De eerste insignes voor verpleegkundigen werden in 1883 uitgereikt. Ziekenhuisverpleegkundigen ontvingen een ivoren wit kruisje, terwijl verpleegkundigen in de psychiatrie vanaf 1893 een zwart kruisje op het witte kruis kregen.
Vanaf 1907 was er een bondsinsigne beschikbaar, al dan niet voorzien van een ooievaar (symbool voor de kraamverpleegkundige).
In 1929, het jaar waarin ook de opleidingsregeling van kracht werd, kwam er een zilveren insigne met de tekst ‘Wet Ziekenverpleging’.
In 1967 verscheen voor de eerste keer de tekst ‘verpleegkundige’ op het insigne.
In 1977 werd de draagplicht van de insignes afgeschaft, maar in 1996 kwamen er toch weer insignes in vijf verschillende kleuren.
Hoewel het dragen van het insigne verplicht was, was de speld ook in andere opzichten van belang. De speld gaf de verpleegkundige autoriteit en status omdat de drager ervan door patiënten en medici serieus werd genomen. De drager was trots op de speld want het was een zichtbaar symbool van het behaalde diploma.
Met de komst van de Wet BIG in 1997 kwam de verplichting tot het dragen van het insigne te vervallen. Tegelijkertijd verviel de verplichting bij overlijden het insigne in te leveren bij de Inspectie voor de Volksgezondheid.
Helaas kwamen er ook namaakspelden in omloop en raakten veel spelden zoek, vooral tijdens het verschonen van de uniformen of verplegersjassen. Veel instellingen hadden een eigen wasserij of werkten samen met een commerciële wasserij, waardoor spelden soms toch nog teruggevonden werden.
Om verwarring te voorkomen stelden veel organisaties ‘huisspelden’ beschikbaar voor niet-verpleegkundigen. Ziekenhuizen waaraan een eigen opleiding was verbonden voorzagen leerling-verpleegkundigen van spelden in verschillende kleuren: voor elk leerjaar een andere kleur.
Bronnen:
FNI
Stichting Historisch Verpleegkundig Bezit
Nursing
Wetenschap OLVG
Van verpleegster tot verpleegkundige: Honderd jaar wet- en regelgeving in de verpleging 1921 – 2021, auteur Rob van der Peet.
Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 22-02-2024